Belegering van Groningen door Bernhard von Galen – Prent van Jacobus Harrewijn
De stad Groningen werd in het rampjaar 1672 aangevallen door de bisschop van Münster, Bernhard von Galen ofwel ‘Bommen Berend’. Op 28 augustus zag die zich genoodzaakt zich terug te trekken. Die gebeurtenis wordt in Groningen nog ieder jaar met een groot feest herdacht, met onder meer vuurwerk en een kermis.
Bernhard von Galen of ‘Bommen Berend’
Tijdens het rampjaar 1672 werd de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden van vier kanten aangevallen. In het westen door Engeland, in het zuiden door Frankrijk, in het Zuidoosten door Maximiliaan Hendrik van Beieren en vanaf het noordoosten werd de Republiek bedreigd door de bisschop van Münster: Bernhard von Galen (1606-1678).
Bernhard von Galen, in de volksmond ook ‘Bommen Berend’ genoemd vanwege het grote aantal bommen dat hij gebruikt, wilde in 1672 voor de tweede keer Nederland binnenvallen nadat hij in 1665 niet verder kwam dan Winschoten. Omdat de Republiek in ’72 toch al van verschillende kanten werd aangevallen, zag Van Galen zijn kans schoon.
Nadat er in Overijssel verschillende steden in handen waren gevallen van het leger van de bisschop, viel Van Galen zonder al teveel moeite Coevorden binnen. Omdat Coevorden werd gezien als onneembare vesting begon het volgende doelwit, Bourtange, al wat zenuwachtig te worden. Ze hadden daar echter 200.000 kogels klaarliggen voor het leger van de bisschop. Die moest om die reden de aanval na een paar dagen opgeven.
Veel Drenten waren inmiddels naar Groningen gevlucht omdat de Drentse landdrost op de vlucht was geslagen. Hierop werd de Groningse Carl van Rabenhaupt (1602-1675), die de leiding had over de Groningse verdediging, als drost verkozen. Van Galen probeerde inmiddels om Groningen te bereiken.
Het beleg van Groningen in 1672, door Folkert BockVanaf 21 juli 1672 werd Groningen belegerd door het leger van Bommen Berend. Hij werd bijgestaan door Keulse troepen. Die leden in Nienhuis bij Garrelsweer een gevoelige nederlaag waardoor ook de troepen van Bommen Berend gevaar liepen. Na vier weken trok het leger zich daarom terug. Groningen was op 17 augustus 1672 ontzet. Nadat de Juliaanse kalender werd vervangen door de Gregoriaanse kalender viel die dag op 28 augustus.
Een paar maanden na het Gronings ontzet werd ook Coevorden bevrijd onder Van Rabenhaupt. De overwinning was ook voor de Haagse politiek een opsteker in het rampjaar, waarin ‘de overheid radeloos en het volk reddeloos’ was. Joost van den Vondel dichtte:
“Groninge, uit het puin en asch en stof verrezen, vergeet de weldaet niet, die Godt u heeft bewezen.”
Het ontzet was bovendien belangrijk omdat Van Galens troepen bij een overwinning door hadden kunnen stoten naar Friesland. De Amsterdamse handelsroute, die door de Zuiderzee liep, kon dan ernstig in gevaar komen. In 1674 werd Groningen opnieuw aangevallen door troepen uit Münster. Een maand daarna werd er alsnog vrede gesloten.
Het ontzet van Groningen werd tot 1795 elk jaar gevierd. Toen de Groningers in de negentiende eeuw een soort hernieuwde ‘provinciale trots’ ontwikkelen, werd het Gronings ontzet opnieuw een jaarlijkse feestdag. Traditioneel wordt de dag gevierd door ‘peerdenspul’ (paardenrennen), een kermis en als afsluiting vuurwerk in het stadspark.
Om de beste ervaringen te bieden, gebruiken wij technologieën zoals cookies om informatie over je apparaat op te slaan en/of te raadplegen. Door in te stemmen met deze technologieën kunnen wij gegevens zoals surfgedrag of unieke ID's op deze site verwerken. Als je geen toestemming geeft of uw toestemming intrekt, kan dit een nadelige invloed hebben op bepaalde functies en mogelijkheden.
Functioneel
Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
Statistieken
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door je Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
Marketing
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een site of over verschillende sites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
