17 april

Invasie in de Varkensbaai (1961)

Op 17 april 1961 landen er zo’n 1500 Cubaanse ballingen, vervoerd door Amerikaanse schepen en gedekt door Amerikaanse vliegtuigen, in de Cubaanse Varkensbaai. De plannen voor de militaire landing zijn echter uitgelekt en daardoor kan de inval in korte tijd door het regime van Fidel Castro afgeslagen worden.

Aks Fidel Castro met zijn revolutionaire beweging in 1959 de macht op Cuba heeft overgenomen, ontvluchten duizenden liberale Cubanen het land. Velen van hen gaan naar de Verenigde Staten en daar zijn veel bedrijven geraakt door de machtswisseling in Cuba. Fidel Castro heeft kort na zijn aantreden namelijk veel Amerikaanse bedrijven op het eiland genationaliseerd en boeren grote stukken genationaliseerde grond toegewezen.

De CIA ontwikkelt in het geheim een plan om een groep gevluchte Cubanen te ondersteunen tijdens een inval in Cuba. Dit plan is eerder goedgekeurd door president Dwight Eisenhouwer, maar in 1961 is John F. Kennedy inmiddels president van de Verenigde Staten. Deze president is erg bang dat de invasie zal zorgen voor een nog slechtere relatie met de Sovjet-Unie. Mede hierdoor wijst hij kort voor de operatie een belangrijke onderdeel van het invasie-plan, het bombarderen van verschillende Cubaanse militaire vliegvelden, van de hand. Het verkleint de kans op een militaire overwinning.

Nadat er op 17 april 1961 ruim vijftienhonderd Cubaanse ballingen in de Varkensbaai zijn gedropt, blijkt het verzet van de Cubanen veel groter dan verwacht. De Cubaanse geheime dienst heeft lucht gekregen van het plan, onder meer door waarschuwingen van de Russische KGB.

Honderden ballingen worden door de troepen van Castro gevangen genomen en tientallen worden er geëxecuteerd. Ruim anderhalf jaar later kunnen de overgebleven ballingen, in ruil voor 53 miljoen dollar aan voedsel en medicijnen, naar de Verenigde Staten terugkeren.

Boek: Cuba na Castro. Een eiland in omwenteling

Verder op 17 april:

• 1573 – Slag bij Vlissingen, een zeeslag tijdens de Tachtigjarige Oorlog.
• 1790 – Sterfdag van het Amerikaanse multitalent Benjamin Franklin
• 1941 – Het Koninkrijk Joegoslavië wordt door de bezetters opgeheven.
• 1945 – De Wieringermeer wordt door de Duitsers onder water gezet.
• 1945 – Verzetsstrijdster Hannie Schaft wordt in de duinen bij Bloemendaal gefusilleerd.
• 1945 – Bevrijding van Apeldoorn.
• 1970 – Veilige terugkeer Apollo 13, na een bijna-ramp in de ruimte.
• 1971 – Bangladesh roept de onafhankelijkheid uit.
• 1975 – De Rode Khmer-troepen van Pol Pot nemen de macht over in Cambodja en vestigen Democratisch Kampuchea (DK)
• 1985 – Omroepstaking in Nederland: geen radio- en tv-uitzendingen.
• 1986 – De Nederlandse ambassadeur in Londen ondertekent een verdrag waarmee een einde komt aan een 335 jaar oude papieren oorlog tussen Engeland en Nederland
• 1988 – Adrie van der Poel wint de wielerklassieker Luik-Bastenaken-Luik.
• 1987 – De Philipsdam wordt gesloten. Daarmee zijn de Deltawerken voltooid.